Choco & Pinda Bonbons
Afgelopen week kreeg ik een vraag op mijn blog: Ik ben wel nieuwsgierig naar wat je nu anders doet, na je burn out. Hoe zorg je dat je niet weer overwerkt raakt? Zoals veel van jullie misschien nog weten kreeg ik begin vorig jaar een burn-out. Van de een op andere dag zakte ik door mijn benen en maandenlang was ik volledig uitgeput. Een gesprek met vrienden of een kleine wandeling was vaak zelfs te veel. Ik had de burn-out totaal niet aan zien komen. Ik weet dat ik veel werkte en dat ik, doordat ik vrij gevoelig ben, snel reageer op prikkels, maar tegelijkertijd ging het juist allemaal heel lekker. Ik woonde net samen met Sjoerd, was begonnen met het schrijven van mijn boek en had een rijk sociaal leven. In eerste instantie dacht ik dan ook aan een griepje. Toen ik merkte dat ik ook heel emotioneel was en uitgeput kreeg ik langzaamaan door dat het toch iets meer was. Iedereen gaat anders met z'n burn-out om. Bij mij bleef mijn geest wel heel levendig en ik wilde van alles ondernemen, maar mijn lichaam deed niet mee. Ik moest me dus totaal overgeven aan rust wat heel moeilijk voor me was. Het werd zomer: ik wilde dansen, naar buiten en reizen! Het was een enorme les voor me dat je niet altijd kunt doen wat je wilt. De moderne wereld zit vol met afleiding en activiteiten, maar soms moet je het gewoon even met jezelf doen. Confronterend, maar ook een enorme opluchting was dat het leven verderging: ik verdiende geen geld, kon niet bloggen en geen mail beantwoorden, maar de wereld draaide gewoon door! Na een aantal maanden ging ik weer aan de slag. Misschien iets te vroeg, maar het kriebelde als een gek. Ups & downs wisselden elkaar af. Ondanks alles kwam ik al gauw weer in een normale modus. Soms was ik geïrriteerd als ik moe was, want het werk moest toch gewoon af. Toch merkte ik dat ik wel eerder rust nam dan voorheen. Toen ik eind vorig jaar weer naar feestjes kon en de volgende dag gewoon fit opstond dacht ik: yes, ik ben er weer! Voor vrienden en familie is het soms moeilijk om te gaan met een burn-out. Iedereen is wel eens moe en zit er wel eens doorheen, maar dit is iets anders dan een burn-out. Ik merkte dat dit soms vragen opriep. Tijdens een burn-out ben je helemaal uitgeput. Het was voor mij soms al te veel om te praten en ik kon in paniek raken als ik in een winkel stond. Hoe komt dit? Om een lang verhaal kort te maken: als je langere tijd onder stress staat maakt de bijnier vaak de hormonen cortisol en adrenaline aan om om te gaan met die stress. Als dit te vaak gebeurd raken de bijnieren uitgeput. Je kunt dan geen enkele stress-situatie meer aan en krijgt te maken met een burn-out. Klachten zijn meestal: zware vermoeidheid, tegen alles opzien, heel veel zin in zout of zoet en extreem emotioneel zijn. Sommige wetenschappers en therapeuten beweren dat je nooit meer helemaal over een burn-out heen komt. Geen idee of dat zo is. Op dit moment heb ik het heel druk gehad en merk ik dat ik weer een kleine terugval heb. Ik merk het doordat ik de afgelopen dagen ontzettend moe was en heel emotioneel reageerde op alles wat maar stress kon opleveren. Gelukkig herken ik de signalen en kan ik direct ingrijpen. Onder een dekentje boeken lezen dan maar, rustig aan doen en herstellen. It is what it is. Maar wat doe ik nou anders dan voorheen? Het allerbelangrijkste is mezelf meer gunnen. Dus als ik me moe of gestrest voel even een wandeling maken of een boek lezen op de bank. Ik kan als een razende gek doorwerken, maar weet dat ik het later op mijn bord krijg. Terwijl als ik genoeg relaxmomentjes inbouw uiteindelijk veel meer energie heb. Ik probeer elke dag de natuur in te gaan, te relativeren (gebeurt er echt iets ergs als ik vandaag die mail niet beantwoordt?) en leuke dingen te doen met vrienden. Lukt het altijd? Nee. Soms kan ik ook niet uit de werksfeer stappen, heb ik last van keuzestress of wat privé-issues, maar ik ben me veel bewuster van het feit dat ik goed voor mezelf mag zorgen en dat ik echt niet geforceerd hoef te gaan werken als ik geen energie heb. Ik snap dat ik die luxe ook meer heb, omdat ik voor mezelf werk. Wat ik jullie wil meegeven, of je nu in een burn-out zit, je 'gewoon' gestrest voelt of je je eigenlijk heel goed voelt: ♥ check-out tijd. Het belangrijkste is dat je dingen doet waar je helemaal van ontspant. Focus je dus niet op 'nuttige' dingen doen, maar doe iets waar je echt zelf op dit moment iets aan hebt. Voor mij is dit bijvoorbeeld een dag naar het strand, een paar uurtjes de sauna in of een roadtrip maken. ♥ nee zeggen. Zo veel leuke feestjes, etentjes en evenementen dat je iedere dag wel iets kan doen. Maar kies voor jezelf als je voelt dat je er even doorheen zit. ♥ lichaamsbeweging. Beweeg IEDERE dag. Dansen, yoga, hardlopen, fitness, boksen en al het andere. Essentieel om je lichaam en geest gezond te houden. Mensen zijn gemaakt om te bewegen. ♥ goed eten. Veel groenten, fruit, granen, gezonde vetten en af en toe lekker zondigen. Voedsel met veel magnesium ontspant je spieren. Denk aan bananen, spinazie en cacaopoeder. ♥ contact met anderen. Knuffelen, met elkaar dansen, seks. Het aardt je en maakt je relaxt en blij.
Het allerbelangrijkste: zelfliefde en acceptatie! Luister naar je lichaam, spreek jezelf toe met positieve woorden, gun jezelf het beste. Accepteer dat je je grens hebt bereikt.
Heb jij weleens het gevoel dat je er helemaal doorheen zit? Hoe reageer je daarop? Choco & Pinda Bonbons Voor ongeveer 8 rondjes 65 gram cacaoboter 2 overvolle el (rauwe) cacaopoeder 2 el ahornsiroop 1 el chiazaad 1 el pindakaas + extra voor toefjes* snuf zout snuf vanillepoeder (optioneel) *je kunt de pindakaas door iedere andere notenpasta vervangen. Smelt de cacaoboter in een klein pannetje op laag vuur of au bain marie. Schenk de gesmolten cacaoboter in een kommetje en meng met de cacaopoeder, de ahornsiroop, het chiazaad, de pindakaas, het zout en het vanillepoeder. Meng goed door tot een egale chocolademassa ontstaat. Verdeel over 8 muffinvormpjes en schep 0p iedere bonbon en toefje pindakaas. Zet minstens een half uur in de vriezer. Lekker met een chai latte of een glas amandelmelk! Yum!